Yakıtlar

HİDROKARBON FÜZE YAKITLARI

            Hidrokarbon füze yakıtları, JP-9 ve JP-10 uçaktan atılan füzeler için özel olarak geliştirilmiş yakıtlardı. Çok pahallıdır ve fiyatın önemli olmadığı özel koşullar için gereken miktarda üretilir.

JP-10 = ekzo, tetrahidro, di, siklopentadin

JP-9   = metilsiklohekzan, perhidronobormadien

GAZ YAĞI (No:1)

Gaz yağının bileşiminde %70’den fazla dallanmış ve düz zincirli parafinler ile naftenler vardır.

Aromatik hidrokarbonlar çoğunluğu alkil benzenler ve alkil naftenler olmak üzere %25’in altındadır. Olefinlerin miktarı normal olarak %5’i geçemez.

Gaz yağı ham petrolün atmosferik distilasyonunda elde edilen ürünlerden C5 – C25 karbon sayılı hidrokarbonlar içeren orta distilatlar sınıfına girer. Az farklılıklarla gaz yağı stoddart solvent, bazı jet yakıtı ve hafifi fuel-oil’leri kapsar.

DİZEL YAKITLAR

Dizel yakıtı, No:1 (Gaz yağı) ham petrolün atmosferik distilasyonunda çekilen orta faranksiyonunun hafifleridir.  Bu yakıt C9 – C16 arasında karbon içeren HC’lar karışımıdır. Kaynama aralığı 260 – 570 ºF, yoğunluğu 0,81 gr/cm3’dür.

Fuel Oil

a)      Distilat Fuel Oiller

Ağır gaz oil (Distilat fuel oiller), endüstriyel yakıt olarak ve bazı ürünlerin elde edilmesinde ham madde olarak kullanılır. Uzun zincirli (20 – 70 C atomlu) alkanlar ve aromatik HC’lar içeren, kaynama aralığı 380 – 540 ºC arasındaki HC’lu bileşenlerdir.

b)      Ağır Fuel Oil (Kalıntılar)

Bu gruptaki ürünler, distilasyon kalıntılarıdır. Yoğunlukları >900 kg/lt kinematik viskoziteleri 10 cgt’den büyüktür.

YAKIT OLMAYAN ÜRÜNLER

1-)  Yağlama yağları

2-)  Petrol koku

3-)  Bitüm (asfalt, yol yağı)

4-)  Parafin vakslar (mumlar)

5-)  Solventler

JET YAKITLARI

Jet yakıtları HC’ların hemen hemen hepsi; parafin, naften ve aromatik yapıdadır. Aynı tipteki jet yakıtlarının değişik bazı özellikleri bu üç gruptaki HC’ların farklı oranlarda bulunmasından ileri gelir. Bu farklılıklar yakıtın özelliklerini ve tribün motorundaki performansını etkiler. Jet yakıtlarına bazı katkı maddeleri ilave edilir. Bunlar; metaldeaktivatör, buzlanma önleyici, yağlayıcı biyosit termal stabilizörler gibi. Jet-A ve Jet-A1’de toplam aromatik bileşikler hacimce %25 ve toplam naftenler %3 maksimum değeri ile sınırlandırılmıştır. Heteroatomlu bileşiklerde özellikle sülfürlü bileşikler şartname değeriyle kontrol altına tutulur. Nitrojenli bileşikler ise sadece eser miktarda bulunur.

            Ticari jet yakıtlarının çoğunun bazı HC’lar bileşimi, gaz yağıyla hemen hemen aynıdır. Şartnamedeki en önemli farklılık; sülfür ve aromatik bileşiklerin gaz yağındakinden daha düşük olmasıdır. Diğer askeri jet yakıtları wide-cut tip yakıtlardır. Bunlar gaz yağının daha düşük kaynama aralıklı akımlarla karıştırılmasıyla üretilir, dolayısıyla uçuculukları daha yüksektir.

Petrokimya 1. Sınıf II. Dönem Dersleri

                           1. Sınıf II. Dönem Dersleri 
1-)Petrokimya Teknolojisi II
2-)Petrokimya İşlemleri
3-)Yabancı Dil II
4-)T.O.S.D. II
5-)Türk Dili ve Edebiyatı II
6-)Analitik Kimya
7-)Matematik II
8-)Atatürk İlke. Ve İnk. Tarihi II

Burda önem vermeniz gereken dersler; Petrokimya Teknolojisi II, Petrokimya İşlemleri ve Analitik Kimya olacaktır.

TÜRKİYE’DE PETROL

Türkiye’de kamu adına hidrokarbonlar arama sondaj üretim rafineri ve pazarlama faaliyetlerini yürütmek üzere 1954 yılında T.P.A.O kurulmuştur. Ankara’da genel müdürlük Adıyaman Batman ve Trakya’da bölge müdürlükleri olarak teşkilatlandırılmıştır.

            1930 yılında Türkiye’de ilk defa İstanbul-Beykoz yakınında Boğaziçi Tasfihanesi kurulmuş ve günlük üretim kapasitesi, 40 ton civarındaymış. Bu şirket 1934 yılında kapanmıştır. 1940 yılında Maden Tetkik Arama (M.T. A) tarafından Raman Dağ’ından petrol bulununca Maymune Boğazı’nda 1942 yılında günlük 10 ton kapasiteli Raman Tecrübe Tasfihanesi kurulmuş ve 1945’te Batman’daki pilot rafineri faaliyete geçinceye kadar çalışmıştır. Günlük kapasitesi 200 ton civarındadır. Bu rafineri daha sonra T.P.A.O’ya devredilmiştir.

            M.T. A enstitüsünün 1951 yılında Raman ve Garzan’daki petrol sahalarında alınan olumlu sonuçlar paralelinde 1955 yılında kurulan ve günlük kapasitesi 1000 ton olan rafineri 1956’da T.P.A.O’ya devredilmiştir. Raman ve özellikle Garzan’daki petrol arama sahaları genişletilerek Batman rafinerisinin kapasitesi 1960 yılında 580.000 ton/yıl kapasiteye ulaşmıştır. 1966 yılında yüksek oktanlı benzin ve LPG üretmek üzere reformer ve LPG üniteleri ilave edilmiş. 1972 yılından bu yana 1.100.000 ton/yıl kapasiteye ulaşmıştır.

            1958 yılında Mersin’de Anadolu Tasfihanesi A.Ş (ATAŞ) kurulmuş ve 4,4Milyon ton/yıl üretim kapasitesine ulaşmıştır.

            1972 yılında Tüpraş İzmir Rafinerisi kurulmuş, 1982’de 10 Milyon ton/yıl kapasitesine ulaşmıştır.

            1986 yılında Tüpraş Kırıkkale Rafinerisi kurulmuş ve 5 Milyon ton/yıl kapasitesine sahiptir.

            1970 yılında Tüpraş Körfez Petrokimya ve Rafineri tesisi kurulmuş.(Pektim)

HAM PETROL ve TARİHÇESİ

Dünya’nın kanıtlanmış petrol rezervinin %62’si Ortadoğu’da, doğalgaz rezervinin %41’i Ortadoğu’da %27’si Rusya’da bulunmaktadır.

            Hazar ve Orta Asya petrollerini de dikkate aldığımızda yakın coğrafyamızın Dünya’nın birincil enerji kaynağıdır.

            Dünya’nın yıllık petrol talebi %1,6’dır, yıllar geçtikçe de petrol azalmaktadır.

-A.B.D Dünya birincil enerji (petrol, doğalgaz) ve ham petrolün %25’ini tüketmektedir.

-A.B ülkelerinin dünya enerji tüketimindeki payı %16’dır

            İlk petrol kuyusu 4.yy’da, 800 fit kadar derinlikte, Çin’de bulundu. 9. yy’da Azerbaycan-Bakü’de petrol işlenmeye başladı. 1723 yılında Rus Çarı İran’ın Bakü ele geçirerek petrol önemli bir hale gelmiştir.

            Modern petrol tarihçesi, 1893 yılında petrolün distilasyon prosesinin keşfiyle başlar. Ham petrol, Polonyalı bilim insanı Ignacy Lukosiewicz tarafından destillenerek gaz yağı elde edildi, bu keşif Dünya’da hızla yayıldı ve ilk Rus rafinerisi 1861’de Bakü’de kuruldu. İlk ticari petrol kuyusu ise 1858 yılında Kanada’da kuruldu.

           

            1910 yılında kadar Dünya’nın çeşitli bölgelerinde, endüstriyel üretime elverişli petrol sahaları keşfedildi. Kanada, Hollanda, Doğu Hint Adaları, Peru, İran, Venezüella ve Meksika…

            İçten yanmalı motorların keşfi ile petrole olan ihtiyaç artmıştır.

1900’lü yılların başında, otomobillerde benzinli motorların kullanılmasına kadar ham petrolden distilasyonla gaz yağı elde edilirken, çıkan bir atık maddeydi. Daha sonra benzin ve dizel yakıtlarıyla çalışan çiftlik araçlarının kullanımı yaygınlaşarak ziraat’ta yüksek verimlere ulaşıldı.

            Petrolün keşfi ve hızla gelişen rafinasyon yöntemleriyle üretilen yakıtlar 1950 yıllarına kadar dünyadaki en önemli yakıt olan kömürün yerini almaya başladı. Bilim adamları daha ileri rafinasyon yöntemleriyle petrolden sentetik kimyasal maddelerin (Petrokimyasallar) elde edilmesi için araştırmalara başladılar. Zirai ürün verimini arttıran suni gübre maddeleri ve ilaç sanayi için çeşitli maddeler geliştirildi. İpeğin yerini alan ilk sentetik madde, naylon üretilerek çeşitli kumaşlar elde edilmeye başlandı

Petrokimya 1. Sınıf I. Dönem Dersleri

1. Sınıf I. Dönem Dersleri ;

1-) Genel Kimya
2-) Atatürk İlke. Ve İnk. Tarihi I
3-) Yabancı Dil I
4-) Türk Dili ve Edebiyatı I
5-) T. O. S. D. I
6-) Fizik
7-) Matematik I
8-) Petrokimya Teknolojisi I   olacaktır.
      Petrokimya Teknolojisi I dersi ''Organik Kimya'' ağırlıklı bir ders olarak işleniyor, iyi öğrenmekte büyük fayda vardır...
      Genel Kimya dersi, kimyanın ana dallarından oluşuyor. Temel konuları, üstten geçerek anlatılıyor. Özellikle DGS (Dikey Geçiş Sınavı) yapmak isteyen öğrencilerin iyi bilemis gereken bi ders, II. Dönem'de gelecek olan ''Analitik Kimya'' dersinde de çok faydasını görürsünüz....

Rafineri ve Petrokimya Öğrencisinden...

      Batman Üniversitesi Rafineri ve Petrokimya bölümünde okuyorum, bu bölümü, bölümdeki dersleri, derslerin konusunu, iş imkanlarımı, bölüm ile ilgili olan aletleri, vb. yaşadığım her şeyi yaza-cam işte. Bölümün konularını ve bazı terimlerini internette bulamadığım için, böyle bir yola başvurdum, böylece İnternet ile tanıştığım günden bu yana ilk defa, İnternet okuluma yardımcı olacak :)

      I.Dönem böyle bir fikrim olmadığı için, pek bir şey yazamayacağıma ama onları da kısa kısa geç-ecem...
     
      Hayırlı Olsun :)